dinsdag 20 oktober 2009

Recensie: Het verlaten hotel, Mirjam Elias

Dit is zonder twijfel het boek dat het meeste indruk op me heeft gemaakt. Op jonge leeftijd heb ik dit boek gelezen. Het boek overviel, de drama en de realiteit waren totaal anders dan ik gewend was. Ik was net klaar met de fase in je leven waarin je nog Kameleon leest en toen leende ik dit boek. Ongeloofelijk goed! Het verhaal zal elk kind in Nederland en over de hele wereld aanspreken. Het gaat in grote lijnen over een jongen in Amsterdam (Ronnie) en woont in een hotel. Het verhaal speelt zich af in de Tweede Wereldoorlog. Het verzet dat zijn ouders plegen (onderduikers helpen, Joden toelaten in hun zaak e.d.) en de vriendschap tussen Ronnie en een onderduiker aan de overkant zorgt voor een ongelofelijk mooi en meeslepend verhaal. Elias heeft op een heldere manier de gevoelens van deze Amsterdamse jongen weten te schetsen wat het tot een zeer goed boek maakt. Een absolute aanrader voor een ieder die het aan zijn kind (minimaal 10 jaar) wilt geven, en lees het dan zelf ook meteen. Mirjam Elias met 'Het verlaten hotel' krijgt van mij (5 sterren).

Het Diner wint de NS publieksprijs door gebrek aan concurrentie

'Het Diner' heeft de NS publieksprijs van 2009 gewonnen tevens met een geldbedrag van 7500 euro, een sculptuur van Jeroen Henneman en een eerste klas jaarabonnement van de NS. Herman Koch ontving voor zijn boek een kwart van het totaal van 34.786 stemmen. Vorig jaar stemden 47.000 mensen.
Andere genomineerde boeken waren 'Over de liefde' van Doeschka Meijsing, 'De verbouwing' van Saskia Noort, 'De prooi' van Jeroen Smit, 'Meisje met negen pruiken' van Sophie van der Stap en 'Alles te verliezen' van Esther Verhoef. Wees eerlijk als je zijn tegenstanders bekijkt vind ik het ook zeer logisch dat Het Diner heeft gewonnen. Let op mijn volgende redenering is volledig ongegrond en bestaat voornamelijk uit vooroordelen, maar toch bij deze waarom Het Diner logischerwijs heeft gewonnen; 'Over de liefde' spreekt een minder groot publiek aan, 'De verbouwing' is een vrouwenthriller, 'De prooi,' wordt te weinig gelezen door het grote publiek. 'Het meisje met negen pruiken,' klinkt als een zeer bijzonder spannend boek. Maar zal ongetwijfeld niet van het niveau zijn van 'Het Diner. En dan resteert nog Esther Verhoef met haar boek 'Alles te verliezen'. En reken maar dat sl'echts weinig mannen dit boek hebben gelezen. Dit boek is tevens een thriller, door de kenners afgedaan als simpel en spannend. Uiteraard een compliment maar het haalt het nooit bij de doordachte literaire opbouw van 'Het Diner'. Nu wil ik niet suggereren dat 'Het Diner' een geniaal boek. Het is om heel eerlijk te zijn een zeer bijzonder luchtig boek zonder enorme diepgang. Ik had liever andere boeken geselecteerd gezien, de echte literatuur van Nederland, waaronder Caesarion (Thomas Wieringa) en Zoete Mond (van Thomas Rosenboom).

Eerlijk is eerlijk de NS publieksprijs is een publieksprijs. En wat houdt dat nou precies in? Het publiek mag stemmen op haar favoriet. En het blijkt Nederland leest dus liever de luchtige literatuur van Herman Koch dan de pittigere Zoete Mond van Thomas Rosenboom, hoe jammer.

Waarom doe je dingen die je je kop gaan kosten?

Je hebt van de onderwerpen in je leven waarvan je weet dat het een keer mis moet gaan. Stel je voor, even goed visualiseren, want het voorbeeld laat misschien -hopelijk niet- iets bekends zien. Het is maandagavond negentienhonderd uur je stapt uit je donkerblauwe Audi A4 stationwagon met hippe kinderzitjes (rood en blauw) achterin. Met een vermoeide draai aan je sleutel stap je je woning weer binnen. Je verwacht elk moment twee kooters die je om je benen vliegen en een zorgzame vrouw die snel je aktetas aanpakt. Deze keer is niets minder waar, je kinderen komen niet en je vrouw komt langzaam maar zeker op je afgelopen. Met een gebogen hoofd en donkere ogen van de uitgelopen mascara loopt ze onzeker op je af. Er flitsen waanbeelden en mogelijkheden door de schedel van je. Je vrouw zegt dat je op de bank plaats moet nemen. De klok lijkt opeens harder te tikken als normaal. Je vrouw windt er geen doekjes om en met een felle uithaal valt een hoofdstuk en begint een geheel nieuw boek. Ze heeft ontdekdt dat je bent vreemd gegaan. Misschien is dit niet het directe voorbeeld wat je zou verwachten, maar u kunt net zoals ik tientallen voorbeelden noemen van onderwerpen die een keer je kop gaan kosten.Hoe komt dat toch? Hoe komt het dat we zeer bewust een pijnlijk moment te ge moet gaan? Is het pure luiheid, of een evolutionaire ontwikkeling? Ik vraag dat mezelf iedere keer weer af. Elk keer als ik wordt betrapt op een domme actie, elke keer als mijn ouders me even willen spreken onder drie paar ogen. Dan vraag ik mezelf weer af hoe heeft het zover kunnen komen? Elk keer als mijn ouders die woorden uitspreken: ‘We willen je spreken…’ Komt er een brok in mijn keel, die al het speeksel uit mijn keel opzuigt. Mijn keel wordt droog, mijn handen nat van het zweet. Mijn luie hersenen worden wakker geschopt door die paar woorden, wat hebben ze ontdekt?Vandaag was weer zo’n avond. Eerlijk gezegd zo’n dag. Iedere keer dat je in je bureaulade’s kijkt denk je bij jezelf waarom ruim ik dit niet een keer op? Waarom laat ik mijn lade’s uitpuilen met geheime dingen? Waarom? Mijn vader kwam vanmiddag na school zeer normaal mijn kamer binnen lopen. Keek eens even rond. En bedacht zich tegelijk hoe hij zijn tiranie moest gaan openen. Een felle keiharde schop onder zijn hol, of hem langzaam uithoren, wat tot nog meer resultaat zou kunnen leiden. Mijn vader begon voor de gulden-middenweg. Hij sprak uiterst doorzichtig: ‘Ik moest vanmiddag een puntenslijper hebben en ik kon de mijne nergen vinden…’ Een kleine onderbreking later; ‘Ik trok een bureaulade open en trof daar nogal wat snoeppapiertjes aan.’ Waarop ik weer antwoorde, met een vervelend gevoel in de onderbuik dat er niks meer te redden valt; ‘Maar pap, mijn bureau artikelen liggen altijd op mijn bureau.’ Dom, dacht ik bij mezelf, had een doordachter antwoord gegeven. ‘En toen ik ook andere laden opentrok vond ik ook nog blikjes energydrink aan en tevens een paar flesjes bier… Wat heeft dat te betekenen?’ Ja, en nou? Dacht ik bij mezelf, wat valt er nou nog te redden? Het afval van een paar ouderloze feestjes lagen opgeborgen in deze laden. Hij heeft toch niet alles gevonden? ‘Tevens vond ik een wel erg vieze sok, wat is daar de bedoeling van, of mag ik dat niet weten?’ ‘Uhh… Tja… Hij was vies van een kamp…’ Het angstzweet breekt me uit, al mijn geheimen alles weet hij nu van mij, dat ik mijn zaad wegstop in een oude sok. De lijst met dingen bleef mijn vader maar opnoemen. Ik wist er slechts nog een ding tussen te proppen? ‘Maar pap, dat was privacy…’ ‘Blijkbaar kun je niet met teveel vrijheid omgaan,’ wat voelt dat aan als een klap in je gezicht. Wat een onderschatting wat een pijnlijke degradatie een vernietiging van je eigendunk een verbranding van je hoop op nog meer feestjes, een mes in de gedachten van een ouderloze vakantie. Mijn ouders weten nu alles, mijn eetgedrag, mijn sexuelebehoeften en dat ik drank thuis heb gehad.Niks, niks heb ik de rest van de dag nog kunnen uitbrengen. Er is geen manier om zoiets te verwerken, zo onverwachts word je erop gewezen dat privacy slechts een woord is. Sinds vanmiddag blijft mijn vader me achtervolgen op zoek naar nog een misstap van zijn vader. Aan het begin van de avond stapte hij weer onverwacht mijn kamertje binnen. Weer een pijnlijk moment, ik was net de foto’s aan het bekijken van eeen feestje. Mijn vader zegt nog uiterst nuchter: ‘Laat eens zien’. Met een gevoel van machteloosheid klik ik het ene biertje na het andere weg op mijn scherm. Mijn vader zegt niks, slecht een zacht brom laat zijn boosheid duidelijk maken.
Ja en nou? Nu ben ik de sjaak!